Search

czwartek, 22 maja 2014

Początki odtwórstwa historycznego w Polsce.

Początki ruchu odtwórstwa historycznego:
 v    lata 60 XX wieku, Wielka Brytania. Wspierane przez polityków i innych działaczy było rozumiane jako odtwórstwo materialne (dawne rzemiosła, stroje, biżuteria, uzbrojenie);
 v  ok. 1977 rok, Golub – Dobrzyń. Pierwszy w Polsce turniej na zamku Golubskim zainicjowany przez Zygmunta Kwiatkowskiego, który tym samym zapoczątkował ruch rycerski w Polsce[1];
 v  1986 rok, Zawiercie. Założenie przez Zbigniewa Sawickiego pierwszego zarejestrowanego prawnie stowarzyszenia zajmującego się odtwórstwem średniowiecza i Polski szlacheckiej Klub Miłośników Dawnego Oręża Polskiego i Sztuki Walki tym Orężem SIGNUM POLONICUM[2];
 v  1992 rok, Bractwo Miecza i Kuszy zorganizowało pierwszy turniej dla uczczenia Bitwy pod Grunwaldem[3];
 v  1995 rok, powstało Stowarzyszenie Turniejowe Liga Baronów, które interesowało się głownie militarnymi aspektami odtwórstwa historycznego[4];
 v  26.04.1997 rok, zamek w Gniewie. Podpisanie przez 24 bractwa Reguły Rycerskiej i Kodeksu Kapituły Rycerstwa Polskiego[5];
 v  1998 rok, z okazji obchodów dni Bitwy pod Grunwaldem na polach grunwaldzkich gmina Grunwald z siedzibą w Gierzwałdzie zorganizowała pierwszą inscenizację tegoż wydarzenia[6];
 v  2002 rok, Wrocław. Chorągiew Konrada VII Białego, zwana potocznie Chorągiew Śląska;
 v  2005 rok, projekt Interregnum, bezkrólewie po Ludwiku Andegaweńskim i tzw. wojna Grzymalitów z Nałęczami 1382-1385[7];
 v  2010 rok, 600-lecie Bitwy pod Grunwaldem;
 v  lata 2010 i 2011, twierdza Chocim, Ukraina. Bitwa Narodów;
 v  30.04-3.05.2012 rok, warszawskie Forty Bema. Pierwsza w Polsce Bitwa Narodów.

            Oficjalnie za początek odtwórstwa historycznego w  Polsce uważa się turniej rycerski na zamku Golubskim w 1977 roku. Był to turniej skierowany głównie do turystów. Liczyła się bardziej dobra zabawa niż, jak dzisiaj, poprawność historyczna, np. robione na drutach swetry wyglądające jak kolczuga. Osoby, które chciały się bawić w odtwórstwo czerpały swoją wiedzę głównie z takich ekranizacji jak Krzyżacy (1960), Potop (1974) oraz Pan Wołodyjowski (1969) H. Sienkiewicza. Turniej zyskał tak dużą popularność, że organizowano go co roku. Turniej stał się imprezą międzynarodową. Zaczęły powstawać kolejne bractwa rycerskie w innych państwach ościennych.[8]
            Lata 90. XX wieku były czasem przełomu dla ruchu rekonstruktorskiego w Polsce. Po założeniu pierwszego zarejestrowanego prawnie stowarzyszenia w 1986 roku powstawało coraz więcej innych grup zajmujących się odtwórstwem historycznym, które interesowały się również historią późniejszych epok.[9]
            [...] Wiele z owych grup kultywujących odtwórstwo historyczne, w swej nazwie ujmuje swój profil tak ogólny (Stowarzyszenie Rekonstrukcji Historycznej „Canis Lupus”), jak i z góry określony (Drużyna Kusznicza z Czerwionki). Również w swej nazwie, wspomniane grupy w pewien sposób chcą nawiązać do regionu (Bractwo Rycerskie Ziemi Ogrodzienieckiej), miasta (Rycerska Drużyna Miasta Żarki) bądź miejsca (Bractwo Grodu Zabrzańskiego), z którego pochodzą. Wraz ze wzrostem liczebności stowarzyszeń, grup etc. Ujawniła się też ich różnorodność w datowaniu okresu odtwarzanego, nazwie, przyjętych regułach (również i zakonnych). Największy rozwój bractw rycerskich przypadł na lata 1997 – 2000, w których rozwinął się nie tylko ruch rekonstruktorski, ale także ruch turniejowy. Przejawem działalności ruchu była organizacja imprez historycznych mających uczcić dawne turnieje i stających w szranki rycerzy, którzy w ten sposób sprawdzali swoją sprawność bojową.[10]
            Do takich grup należą Klub Miłośników Dawnego Oręża Polskiego i Sztuki Walki tym Orężem SIGNUM POLONICUM, Bractwo Miecza i Kuszy, Stowarzyszenie Turniejowe Liga Baronów.
[...] Było to zjawisko, które w większej mierze utrzymało i rozreklamowało ruch rekonstruktorski. Ponadto trzeba dodać, iż wraz z rozwojem wiedzy działaczy tych ugrupowań rozwijały się także imprezy, które organizowali (oprócz starć rycerzy zaczęto na nich pokazywać rozmaite przejawy kultury średniowiecza takie jak taniec, rzemiosło, kuchnię itd.). Ruch turniejowy miał też jeszcze jedną zaletę. Spowodował wypracowanie przez ruch rekonstruktorski oraz organy samorządowe sposobów komunikowania się między sobą, doprowadził do opracowania zasad, przepisów, obyczajów, itd. W duchu tej idei, w celu zapewnienia bezpieczeństwa i lepszego rozwoju, jak i poszanowania zasad, największe i najznamienitsze ugrupowania rekonstrukcji historycznej postanowiły zjednoczyć ruch rycerski w Polsce.[11]
            W 1997 roku została utworzona Kapituła Rycerstwa Polskiego zrzeszająca stowarzyszenia zajmujące się odtwórstwem historycznym, nie tylko epoki średniowiecza.
            [...] Organizacja pod nazwą Kapituła Rycerstwa Polskiego powołana została do życia w wyniku kilkuletnich prac przygotowawczych, na tzw. II Kapitule Generalnej w Gdańsku, w Dworze Artusa, która odbyła się w dniach 26-27 kwietnia 1997r. „Celem powołania tej organizacji miała być koordynacja działań organizacji rycerskich w kraju, stworzenie jednolitego prawa, które ułatwić miało współpracę i utwierdzić Ruch Rycerski na drodze rozwoju opartego o źródła historyczne.[12]
Kapituła, Gniew 2009.
Źródło: http://www.kapitula.com.pl/ka-gn-3.jpg
            Kapituła prowadzi Złotą Księgę Rycerstwa Polskiego, czyli  zbiór praw, zawierający również spis członków Konwentu oraz wyróżniających się rycerzy i dam.[13]
Złota Księga Rycerstwa Polskiego należąca do Kapituły Rycerstwa Polskiego.
Źródło: http://www.kapitula.com.pl/ka-un-8.jpg
            Obrady Kapituły odbywają się corocznie i uczestniczą w nich przedstawiciele bractw, które do niej należą. Kapituła organizuje również Wiece Rycerstwa Śląskiego. Pierwszy odbył się na Bolkowie w 2002 roku, następne w Byczynie, Oleśnicy i Toszku, w 2011 roku w Kożuchowie, w marcu w 2012 roku znów na zamku w Bolkowie[15].
            W 2002 roku w pubie  Brama Oławska koło placu Dominikańskiego we Wrocławiu zostało zorganizowane pierwsze spotkanie bractw: Chorągiew Ziemi Górnośląskiej (CHZG)[16], Bractwo Rycerskie Ziemi Legnickiej (OPN)[17], Chorągiew Rycerstwa Śląskiego +Wratislavia+[18], Bractwo Rycerskie Zielonej Góry, Sanatio Ante Societatem (SAS)[19] na którym została utworzona Chorągiew Śląska Konrada VII Białego zwana potocznie Chorągiew Śląska[20]
            W 1410 roku Chorągiew Śląska stała po stronie Zakonu na polach grunwaldzkich, by bronić wiary chrześcijańskiej. W skład Chorągwi wchodzi wiele bractw rycerskich, a także osób niezrzeszonych, odtwarzających lata 1350-1420, chcących uczestniczyć w odtwórstwie Bitwy pod Grunwaldem, jednej z największych imprez historycznych w Europie. W 2012 roku do tych bractw należały: Poczet Wierzbięty z Krotoszyna, Bractwo Rycerskie Zamku Chojnik, Bractwo Rycerskie Zielonej Góry, Poczet Rycerski Ottona z Pilczy, Rota Najemna z Uniczew, Stowarzyszenie Rekonstrukcji Historycznej „Solidarii” i odtwórcy niezrzeszeni. Chorągiew Śląska organizuje również wiele innych imprez historycznych takich jak:
 v  Turniej Rycerski na Zamku Czocha
 v  Najazd Husytów na Oleśnicę 1432
 v  Turniej w Niepołomicach
 v  Oblężenie Kalisza
 v  Oblężenie Klasztoru w Lubiążu[21]
   
Oblężenie Klasztoru w Lubiążu w 2011 roku
Źródło: 
http://lh3.googleusercontent.com/-LAezCiXmmPM/TqB_V7PH7eI/AAAAAAAAJAU/20QeWED9RBA/s640/DSCN4546.JPG
            W 2005 roku rozpoczęło swoją działalność Interregnum w ramach projektu Bezkrólewie po Ludwiku Andegaweńskim i tzw. wojna Grzymalitów z Nałęczami 1382-1385[22]. W skład Interregnum wchodzą miłośnicy historii z całej Polski, którzy chcą jak najwierniej  odtwarzać czasy bezkrólewia. Projekt jest [...] przede wszystkim ukierunkowany na odtwarzanie dorobku kultury materialnej końca XIV wieku, zwłaszcza w aspekcie militarnym.[23]
            Interregnum bierze udział w takich imprezach historycznych jak: Pola Marchewy (2005, 2007, 2008, 2009), Wieruszyce 2006, Chudów (2006, 2007, 2008) Czocha 2006, Morimondo (2007, 2008, 2009, 2010, 2011), Chudów 2007, Bierzgłowo (2007), Frombork (2010), Visby (2011).Osoby wchodzące w skład Interregnum jeżdżą również prywatnie na inne imprezy takie jak Bitwa pod Grunwaldem, a także należą do innych bractw rycerskich. Poprzeczka poziomu odtwórstwa i wiedzy historycznej w tej grupie jest postawiona bardzo wysoko, zostały sporządzone
Zasady przystąpienia i uczestnictwa:
a) Każda osoba chętna do wzięcia udziału w realizacji projektu musi zostać zaakceptowana przez uczestników projektu.
b) Każdy "kandydat" może zostać przyjęty do grona uczestników po wzięciu udziału w przynajmniej jednej imprezie.
c) Uczestnictwo w listach dyskusyjnych itp. nie jest jednoznaczne z przyjęciem do grona uczestników.
d) Przyjęcie do grona uczestników następuje po wpisaniu na listę uczestników i pocztów wraz z określeniem funkcji i roli jaką ma dana osoba spełniać.[24]
Interregnum na Morimondo 2007 rok.
Źródło: http://www.interregnum.pl/images/stories/sitecontent/misc_images/Morimondo07.gif
            Bitwa Narodów jest to turniej międzynarodowy, w którym biorą udział miłośnicy odtwórstwa historycznego wieków średnich w pełnym uzbrojeniu. Pierwszy turniej miał miejsce w 2010 roku w Chocimiu na Ukrainie, opracowano jednolite reguły turnieju i wyszkolono sędziów (zwanych „marszałkami”). Wzięły udział państwa: Polska, Białoruś, Ukraina i Rosja[25]. Kolejne Bitwy odbyły się w 2011 roku również w Chocimiu, a w 2012 roku w Polsce na terenach Fortów Bema w Warszawie. Można było walczyć w 3 kategoriach: sam na sam z trzema rodzajami broni, pięć na pięć, dwadzieścia jeden na dwadzieścia jeden zwana królewską. Walki mają charakter full contakt. Kraje biorące udział w turnieju: Polska, Ukraina, Rosja, USA, Białoruś, Niemcy, Kanada, Włochy, Austria, Izrael, Dania i Reprezentacja Narodowa Krajów Bałtyckich[26].
Bitwa Narodów 2012 rok.
Źródło: http://tuwy.pl/img/wydarzenia/18366/24351.jpg




[1] http://zamekgolub.pl/content/view/103/110/ [dostęp: 9.04.2012]
[2] http://www.signum-polonicum.com.pl/ [dostęp: 9.04.2012]
[3] J. Szymański: Grunwald czyli jak do tego doszło...[online]. [dostęp: 9.04.2012]. World Wide Web: http://www.bagrit.pl/artykuly/artykuly.php?art=art_29&str=1&lg=pl&tyt=Grunwald%20czyli%20jak%20do%20tego%20dosz%B3o&k=1
[4] http://ligabaronow.pl/viewpage.php?page_id=2 [dostęp: 9.04.2012]
[5] G. Nawrat: Muzealnik – manager w Skansenie..., s. 32.
[6] http://www.grunwald1410.pl/index.php?art=2 [dostęp: 7.10.2012]
[7] http://www.interregnum.pl [dostęp: 13.04.2012]
[8] http://zamekgolub.pl/content/view/103/110/ [dostęp: 10.04.2012]
[9] G. Nawrat: Muzealnik – manager..., s. 31.
[10] Ibidem.
[11] http://www.kapitula.com.pl/kap.htm [dostęp: 10.04.2012]
[12] http://www.kapitula.com.pl/ka-gn-3.gif [dostęp: 10.04.2012]
[13] Ibidem.
[14] http://www.kapitula.com.pl/ka-un-8.gif [dostęp: 10.04.2012]
[15] https://sites.google.com/site/konwentrs/konwent [dostęp: 13.04.2012]
[16] http://www.facebook.com/pages/Chor%C4%85giew-Ziemi-G%C3%B3rno%C5%9Bl%C4%85skiej/109598682403793 [dostęp:21.04.2012]
[17] Znani również jako Odział Piechoty Najemnej. Zob. http://najemni.legnica.pl/ [dostęp: 16.04.2012]
[18] http://www.favore.pl/3521_pokazy-walk-sredniowiecznych-wroclaw-dolnoslaskie.html [dostęp: 21.04.2012]
[29] Kilka osób z Bractwa z Oławy.
[20] http://conradusalbus.prv.pl/ [dostęp: 13.04.2012]
[21] https://lh3.googleusercontent.com/-LAezCiXmmPM/TqB_V7PH7eI/AAAAAAAAJAU/20QeWED9RBA/s640/DSCN4546.JPG [dostęp: 17.04.2012]
[22] http://www.interregnum.pl/index.php?option=com_content&view=article&id=1&Itemid=3 [dostęp: 17.04.2012]
[23] Ibidem.
[24] http://www.interregnum.pl/images/stories/sitecontent/misc_images/Morimondo07.gif [dostęp: 17.04.2012]
[25] http://tuwy.pl/img/wydarzenia/18366/24351.jpg [dostęp: 15.06.2012]
[26] http://bnfest.pl/index.php [dostęp: 15.06.2012]

Brak komentarzy:

Prześlij komentarz